Umowa na czas nieokreślony, czyli popularnie „zatrudnienie na stałe”, to obiekt pożądania większości pracowników i „zło konieczne” dla pracodawcy. Dla pracownika taki rodzaj umowy wiąże się z większymi prawami, stabilizacją i komfortem oraz praktycznymi ułatwieniami, jak np. możliwość pozyskania w banku kredytu na mieszkanie. Prześledźmy aktualne przepisy i sprawdźmy – kiedy pracodawca ma obowiązek zawrzeć z pracownikiem umowę na stałe oraz na jakich zasadach może ją rozwiązać.
Kiedy przysługuje umowa na czas nieokreślony?
Kodeks Pracy precyzyjnie odnosi się do kwestii możliwego zatrudnienia w ramach umowy na czas określony, mianowicie:
Art.251 Okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony, a także łączny okres zatrudnienia na podstawie umów o pracę na czas określony, zawieranych między tymi samymi stronami stosunku pracy, nie może przekraczać 33 miesięcy, a łączna liczba tych umów nie może przekraczać trzech.
Na podstawie powyższego zapisu, można wywnioskować, jaka jest granica, po przekroczeniu której, konieczne jest zawarcie umowy na czas nieokreślony. Warto zaznaczyć, iż zasadom tym nie podlegają umowy na zastępstwo, dorywcze lub sezonowe oraz umowy przedłużone do dnia porodu.
Jaki okres wypowiedzenia?
Umowę na stałe może rozwiązać zarówno pracownik, jak i pracodawca – z zachowaniem właściwej formy i ustawowych okresów wypowiedzenia. W przypadku umowy na czas nieokreślony, mamy do czynienia z następującymi okresami wypowiedzenia:
- 2 tygodnie – w sytuacji, kiedy pracownik zatrudniony był przez okres krótszy, niż 6 miesięcy,
- 1 miesiąc – w przypadku trwania zatrudnienia powyżej 6 miesięcy,
- 3 miesiące, gdy pracownik zatrudniony był dłużej niż 3 lata.
Jeśli firma jest w stanie upadłości, pracodawca może skrócić okres wypowiedzenia maksymalnie do 1 miesiąca, jednak za czas skrócony, należy się pracownikowi wynagrodzenie. W przypadku zwolnień grupowych, wymagane jest wypłacenie pracownikom odprawy – pod warunkiem, że firma zatrudniała co najmniej 20 pracowników.
Zasady rozwiązania umowy na czas nieokreślony
W zależności od sytuacji, okoliczności, potrzeb oraz wzajemnych relacji, umowa o pracę na stałe, może zostać rozwiązana w następujący sposób:
- za porozumieniem stron,
- przez każdą ze stron, z zachowaniem odpowiedniego okresu wypowiedzenia,
- przez każdą ze stron w trybie natychmiastowym – na skutek ciężkiego naruszenia obowiązków/warunków umowy.
Wypowiadając umowę, pracodawca zobowiązany jest do podania przyczyny wypowiedzenia. Pracownikowi przysługuje odwołanie od decyzji pracodawcy w Sądzie Pracy – w terminie do 21 dni od daty otrzymania dokumentu. Trzeba pamiętać, że nawet jeśli wypowiedzenie narusza przepisy bądź jest bezzasadne, to pozostaje w mocy, do czasu formalnego orzeczenia Sądu.